czwartek, 30 stycznia 2014

Prawo spadkowe - porada czwarta

Rodzaje testamentów,

czyli jak powołać dziedzica


Słów kilka o możliwościach złożenia oświadczenia woli na wypadek śmierci. Oczywiście musimy mieć swobodę testowania (filmowe: "w pełni władz umysłowych") i wówczas możemy wybrać jeden z rodzajów testamentów przewidzianych przez naszego ustawodawcę. Pamiętajmy przy tym, że każdy składa się testament samodzielnie, tzn. nie ma testamentów wspólnych.

Najprostszym testamentem jest testament własnoręczny (holograficzny). Już sama nazwa wskazuje, o co w nim chodzi. Należy go sporządzić w całości pismem ręcznym, podpisać i opatrzyć datą. Brak daty powoduje, że testament jest nieważny, jeżeli są wątpliwości, co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu, treści testamentu lub wzajemnej relacji kilku testamentów. Lepiej zatem datę wpisać.

Kolejny z testamentów, to taki, który zostanie sporządzony w formie aktu notarialnego. Wbrew obiegowej opinii tego rodzaju testament nie stoi wyżej w hierarchii od testamentu własnoręcznego (ani jakiegokolwiek innego). Forma przedmiotowego testamentu odpowiada formie każdego aktu notarialnego. Stawka maksymalnej taksy za taki testament kształtuje się następująco (bez VAT):
  • testament ("bez dodatków") - 50 zł; 
  • testament zawierający zapis zwykły, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku (tzw. wydziedziczenie) - 150 zł; 
  • testament zawierający zapis windykacyjny - 200 zł.
Ostatnim zwykłym testamentem jest testament alograficzny. Ostatnią wolę oświadczamy w obecności dwóch świadków wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Takie oświadczenie spisywane jest w odrębnym protokole.

Oprócz testamentów zwykłych mamy jeszcze wyszczególnione testamenty szczególne. Należą do nich testament ustny (według planów ustawodawczych ma zostać zlikwidowany), testament podróżny oraz testament wojskowy. Ten ostatni określa bardzo leciwe rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej wydane w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości. 

Testament ustny może być złożony w razie obawy rychłej śmierci spadkodawcy albo szczególnych okoliczności wyłączających lub bardzo utrudniających zachowanie zwykłej formy testamentu. Spadkodawca może wówczas oświadczyć swoją ostatnią wolę ustnie co najmniej trzem świadkom.

Z kolei testament podróżny można złożyć podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym. Oświadczenie składa się przed dowódcą statku lub jego zastępcą. Spadkodawca oświadcza wówczas swoją wolę dowódcy statku (zastępcy) w obecności dwóch świadków

Pamiętać należy tylko, że testament szczególny (zwłaszcza ustny, który na pewno występuje powszechniej, niż podróżny czy też wojskowy) obwarowany jest wieloma wymogami, nie tylko co do liczby świadków, ale ich charakterystyki. Okoliczności jego sporządzenia, jako wyjątki, również powinny być interpretowane w sposób ścisły.
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz